Wilfull Blindness in W139

Caner Aslan (TR), Kate Bicât (UK), Paul Haworth (UK), Verena Klary (DE), Axel Linderholm (SE), Sachi Miyachi (JP), Roosmarijn Schoonewelle (NL) en Anami Schrijvers (NL) – Wilfull Blindness @ W139

De wonderen van de natuur overvallen ons, doen ons versteld staan en hebben een diepe kracht om ons naar binnen te doen kijken, om daar een innerlijke waarheid te vinden. Deze wonderen zijn vooral buitengewoon wanneer ze met mensenhanden zijn gemaakt. Een week lang hebben acht kunstenaars in W139 tweeënvijftig ton rivierklei omgevormd tot een werkelijk bijzondere tentoonstelling van grote muren klei met prachtig reliëf van excentrieke vormen. De toeschouwer wordt in eerste instantie overvallen door deze grote massa grijs materiaal, maar wie de tijd neemt, leert elk klein detail te waarderen – en die je bovendien nog meer leert te waarderen wanneer je weet dat de gehele tentoonstelling geblinddoekt is gemaakt.

De kunstenaars in W139 spelen in op een fundamentele problematiek van de mens, namelijk de breuk tussen enerzijds zijn metafysische drift naar oneindigheid en vrije zelfbepaling en anderzijds zijn besef altijd een eindig wezen te zijn. Kunst is bij uitstek het medium waarin deze problematiek zichtbaar wordt gemaakt. De kunstenaar en de aanschouwer worden geleid door een drang om de grenzen van de ervaring te verleggen tot buiten de concrete buitenwereld, bezield door het besef dat je verder kunt denken dan dat je enkel met je zintuiglijk vermogen kunt bevatten. Het is dan ook in deze drang dat de mens merkt dat er zoiets bestaat als het onrepresenteerbare, iets wat niet getoond kan worden, maar wel bestaat; wellicht niet in de buitenwereld, maar wel in jezelf. Deze drang hadden ook de kunstenaars in de W139 en zij besloten daarom zich van hun zintuiglijk vermogen te ontdoen, in hun eigen gedachtes te duiken en daar te ontdekken wat ze willen uitdrukken.

Hoewel het onrepresenteerbare normaal gesproken gepaard gaat met een angst, straalt de tentoonstelling iets anders uit. De grote werken klei zijn ingetogen en doen ons een zedige rust ervaren en daarom kan de uitwerking ervan met recht etherisch genoemd worden. Het materiaal is klei, de hoeveelheid is groot en het onderwerp staat haaks op het beroep van de beeldende kunstenaar, namelijk het afbeelden van het onrepresenteerbare, bewerkstelligd door het zelf te ontnemen van zicht. De kunstenaars stonden voor een grote opdracht, waarbij ze alles wat vertrouwd is achter zich lieten, met een week lang enkel klei in het verschiet. Uiteindelijk hebben ze de klei weten te vertrouwen. Met deze klei delen de kunstenaars wat er zich werkelijk afspeelt in hun meest innerlijke wereld.

De tentoonstelling ‘Wilfull Blindness’ is te zien tot 27 september.

Door Koen Bartijn, student filosofie aan de Universiteit van Amsterdam en stagair bij W139.

18 september 2015